De watervogels van Bonaire

Waar op Bonaire het water en het land elkaar ontmoeten, zijn talloze vogels te vinden. De flamingo is daarvan natuurlijk de beroemdste, maar in deze blog geven we aandacht aan de andere waadvogels en kustvogels die we vaak tegenkomen op Bonaire. We hebben de kust, de saliña’s en de oostelijke kalkkliffen voor je afgezocht en hebben dertien watervogels van Bonaire voor je gevonden.

Wil je ook op zoek naar rust en vogels? Boek dan een van onze tours. Voor echte vogelliefhebbers stellen we op maat gemaakte vogelkijktours samen. We nodigen je uit om met ons de mooiste vogellocaties van het eiland te bezoeken.

_{De tekst gaat hieronder verder…}

Steltkluut (Himantopus mexicanus)

We trappen af met de elegante steltkluut (kaweta di patu in het Papiamentu). Met zijn lange rode poten stapt deze zwart-witte steltvogel sierlijk door het ondiepe water van de saliña’s en meren. Daar vindt de steltkluut met zijn gevoelige puntsnavel zijn voedsel. Hij eet onder andere insectjes, slakjes, visjes en de zaadjes van zeegras.

Als je te dichtbij komt, slaat de steltkluut van alle watervogels als eerst alarm. Dan vliegt hij luid roepend op, waarmee hij de andere vogels in de buurt waarschuwt. Kaweta di patu laat zich dan ook vertalen als ‘verklikker voor eenden’. Op Curaçao wordt de steltkluut, net als witte Nederlanders, makamba genoemd. Dat zou het dier te danken hebben aan zijn rode (zonverbrande) poten.

Amerikaanse bonte scholekster (Haematopus palliatus)

Een andere zwart-witte watervogel is de Amerikaanse bonte scholekster (kibra kokolishi in het Papiamentu). Hij ziet er hetzelfde uit als zijn Europese broer, maar dan met een zwaardere oranje snavel. Die snavel gebruikt hij om pantsers van krabben te kraken, maar er staan ook schelpdiertjes en zee-egels op het menu. Op de kliffen aan De oostkust van Bonaire vinden de scholeksters de rust om te broeden.

Er staan ook grote schelpdieren op het menu. Omdat deze te hard zijn om te kraken, zoekt de scholekster naar schelpen die op een kiertje staan. Door met zijn snavel binnen te dringen, kan hij de sluitspier doorsnijden. Zo kan hij daarna rustig het binnenste van de schelp opeten. Als de schelp zich niet heeft vastgezet op de bodem, wordt hij door de scholekster kapot geslagen op een steen.

Regenwulp (Numenius phaeopus)

Ook de volgende watervogel van Bonaire heeft een kenmerkende snavel. Het is de regenwulp (lopi piku doblá in het Papiamentu), de enige vogel met een naar beneden gebogen snavel. Deze forse vogel is getekend met een prachtig bruin-wit motief. De regenwulp is een wintergast die in de zomer weer naar het noorden trekt.

In de winter kun je regenwulpen vaak in de zanderige poeltjes van de zuid-westkust aantreffen, maar ook op de stranden van Lac en in de mangrove. Met de gekromde snavel kunnen regenwulpen goed in de modderige bodem prikken. Ze eten de kleine ongewervelde diertjes die daarin leven. Ze lusten ook grotere dieren, zoals krabbetjes.

Steenloper (Arenaria interpres)

De steenloper (fèrfdó di boto in het Papiamentu) is één van onze favoriete watervogels op Bonaire. Tijdens een sundowner op het strand komen deze bontgekleurde steltlopertjes met witte buik steevast even langs. Het zijn sociale dieren die altijd in kleine groepjes de kustlijn afstruinen. Ze rusten het liefst op de randen van de bootjes die voor de kust dobberen. In het Papiamentu betekent zijn naam dan ook ‘schilder van de boot’. Ze staan uiteraard vooral bekend om het gebruik van witte verf!

Steenlopers zoeken hun voedsel in de branding of onder kleine stenen, die ze met hun snavel omkeren. De Engelse naam is dan ook ruddy turnstone, ‘rossige stenenkeerder’. Ze eten van alles, zoals insecten, kreeftjes, slakjes, schaaldieren en waterplanten. Ook proberen ze toeristen te verleiden om ze wat voedsel toe te werpen. Ze zijn totaal niet schuw, één steenloper heeft zelfs een keer nieuwsgierig in mijn teen gepikt!

Amerikaanse oeverloper (Actitis macularius)

De bouw van de Amerikaanse oeverloper (snepi barika pintá in het Papiamentu) is vergelijkbaar met die van de steenloper, maar het verenkleed is lang niet zo bont. Je kunt de oeverloper goed herkennen aan de komma-vormige witte vlek aan de voorkant van de vleugel.

Het prachtige broedkleed met de gevlekte borst en buik, waar deze vogel zijn Engelse naam (spotted sandpiper) aan dankt, zul je op Bonaire niet kunnen bewonderen. Ze zijn alleen in de winter op het eiland en broeden in Noord-Amerika. Ze houden er daarbij een bijzondere rolverdeling op na. Het vrouwtje zorgt voor de legsels, het mannetje zorgt voor de rest. Terwijl het mannetje broedt en de jongen van voedsel voorziet, is het vrouwtje alweer uit beeld verdwenen om andere mannetjes van haar nageslacht te voorzien. Dankzij deze polyandrie produceren oeverlopers meer nageslacht dan andere strandlopers.

Amerikaanse bontbekplevier (Charadrius semipalmatus)

Een andere bonte watervogel van Bonaire is de Amerikaanse bontbekplevier (lopi semipalmado in het Papiamentu). Net als veel andere waadvogels zijn bontbekplevieren grijsbruin met een witte buik. Ze zijn te herkennen aan de zwarte band om de nek, het donkere oogmasker en de zwarte snavelpunt. Net als de kleinste strandloper zijn ze jaarrond te bewonderen op Bonaire, maar ’s winters zijn ze met meer.

De Amerikaanse bontbekplevier heeft een uitgebreid menu van pekelvliegjes, insecten, slakjes, zaadjes, muggenlarven en vruchten. Dit vinden ze vooral aan de oevers van ondiepe poelen, zoals we die veel tijdens het Rondje Zuid van Bonaire zien.

Strandplevier (Charadrius nivosus)

Een ander lid uit de plevierenfamilie is de strandplevier (lopi blanku in het Papiamentu). Het is een kleine grijze watervogel met een witte buik en een aantal zwarte vlekken op de kop. Deze kenmerkende vlekken verdwijnen echter na het broedseizoen. De strandplevier is het hele jaar door te bewonderen op Bonaire en broedt ook op het eiland. Ze eten hetzelfde als de hierboven genoemde bontbekplevier.

Kleinste strandloper en grijze strandloper (Calidris minutilla en Calidris pusilla)

Zo scharrelend tussen de indrukwekkende flamingo’s van Bonaire zul je deze kleine vogeltjes bijna over het hoofd zien. Zonde, want de strandlopertjes zijn één van de schattigste watervogels van Bonaire! Er komen twee soorten voor op het eiland die veel op elkaar lijken. Ze zijn allebei bruingrijs met witte buik. Het verschil zit in de poten. De kleinste strandloper (snepi chiki in het Papiamentu) heeft geelgroene poten en is het meest talrijk. De poten van de grijze strandloper (snepi pia pretu in het Papiamentu) zijn zwart.

In hoog tempo rennen de strandlopertjes over de modderige oevers van de kustpoeltjes, saliña’s en meren. Onderweg pikken ze naar kleine insecten die op de vochtige bodem afkomen. Vooral de pekelvliegjes die met duizenden tegelijk op het zoute water van de saliña’s afkomen, vormen een waar feestmaal.

De kleinste strandloper is het hele jaar te bewonderen op Bonaire, al zijn ze in de winter talrijker omdat er dan soortgenoten uit koudere streken naar het eiland komen om te overwinteren. De grijze strandloper is een wintergast uit Siberië, Canada en Alaska. Zij overwinteren alleen op Bonaire en vliegen in het voorjaar weer noordwaarts.

Steltstrandloper (Calidris himantopus)

De steltstrandloper (snepi pia largu in het Papiamentu) kom je vooral in de winter tegen op Bonaire. In het voorjaar trekken de meeste steltstrandlopers naar Noord-Amerika om daar te gaan broeden. Dan verandert het verenkleed en krijgt hij een oranjebruine vlek op de wang. Ze eten voornamelijk insecten en kleine diertjes die in de modderige bodem van de saliña’s leven.

De steltstrandloper heeft gelijkenissen met de kleine (en grote) geelpootruiter, maar heeft een stevigere en ietwat naar beneden gebogen snavel met een stompe punt. De poten zijn ook beduidend minder uitgesproken geel.

Kleine geelpootruiter (Tringa flavipes)

De kleine geelpootruiter (snepi pia hel chikitu in het Papiamentu) is een wat grotere waadvogel. Ook dit is een bruingrijze vogel met een witte buik. Geelpootruiters staan hoog op de gele poten. Met uitgestrekte nek lijkt het een heel andere vogel dan met zijn nek ingetrokken. Zijn snavel is grotendeels zwart en is precies één koplengte lang. Dat is één van de belangrijkste verschillen met zijn broer, de grote geelpootruiter. Geelpootruiters zijn wintergasten.

De snavel wordt soms gebruikt om het wateroppervlak in beweging te brengen. Zo jagen ze hun prooi op. Ze eten voornamelijk insecten, kleine visjes, schelpdiertjes, muggenlarven en slakjes, maar ook zaadjes staan op het menu.

Grote geelpootruiter (Tringa melanoleuca)

We noemden de grote geelpootruiter (snepi pia hel grandi in het Papiamentu) daarnet al even. Ook dat is een veelvoorkomende watervogel op Bonaire. Beide geelpootruiters zijn, ondanks het significante verschil in grootte, maar moeilijk uit elkaar te houden. Vooral de snavel verschilt. Anders dan bij de kleine geelpootruiter is de snavel aan de basis meer gekleurd en is de snavel relatief langer (ruim één koplengte). Geelpootruiters zijn wintergasten.

Op deze (Engelstalige) website worden de verschillen tussen de kleine geelpootruiter (lesser yellowlegs) en de grote geelpootruiter (greater yellowlegs) uitgebreid uitgelegd.

Heeft je vogel niet de kenmerkende gele poten? Dan zou je wel eens een willet (Tringa semipalmata) gespot kunnen hebben.

Kleine grijze snip (Limnodromus griseus)

Ook de kleine grijze snip (Snepi gris chikitu in Papiamentu) is een wintergast die in winterkleed veel gelijkenissen met de geelpootruiter heeft. De poten van deze vogel zijn minder uitgesproken geel. Deze snip is even groot als de kleine geelpootruiter, maar heeft een veel langere snavel. Tijdens het foerageren beweegt hij zijn snavel op en neer als een naaimachine. Daaraan kun je de kleine grijze snip goed herkennen.

Watersnip (Gallinago delicata)

De kleine grijze snip heeft veel weg van de watersnip (Snepi di awa in het Papiamentu), zeker in zomerkleed. Op Bonaire zijn de twee redelijk goed uit elkaar te houden, omdat het winterkleed van de kleine grijze snip wat bleker gekleurd is dan het rossige kleed van de watersnip. In zomerkleed lijken de twee vogels veel op elkaar, maar zo zul je deze wintergasten niet op het eiland aantreffen.

Op tour met HopiBonaire

Met HopiBonaire krijg je de kans om de onontdekte juweeltjes van Bonaire te verkennen tijdens onze tours. Wat onze excursies uniek maakt, is dat je in alle rust en privacy op pad gaat met je eigen groep, zodat je op jouw eigen tempo kunt genieten zonder gehaast.

Onze tours zijn volledig aanpasbaar aan jouw wensen. Als je bijvoorbeeld op zoek bent naar een op maat gemaakte vogeltour, kunnen we er een speciaal voor jou samenstellen. Ben je klaar voor dit avontuur? Ontdek ons aanbod van tours buiten de gebaande paden hier.

_{De tekst gaat hieronder verder…}

Verder lezen?